Η αποτυχία της θα ξεπερνούσε και την επιτυχία της!

Με τον Φερνάντο Σάντος, κακά τα ψέματα, κανείς μας δεν μπορεί να είναι αντικειμενικός. Στο μέτρο, δηλαδή, που υπάρχει αντικειμενικότητα. Με τον Πορτογάλο τεχνικό, όμως, αυτό το μέτρο χάνεται στο όνομα της γνωριμίας μας.

Του Θοδωρή Τσούτσου

Ο Σάντος είναι ο άνθρωπος που το ελληνικό ποδόσφαιρο γνωρίζει περισσότερο και καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον σε αυτό το Μουντιάλ. Καλύτερα από τους ποδοσφαιριστές, που αγωνίζονται ή αγωνίστηκαν στο ελληνικό πρωτάθλημα και βρίσκονται στην Ρωσία και ασφαλώς καλύτερα, πολύ καλύτερα, από οποιονδήποτε άλλον τεχνικό από τους υπόλοιπους 32.

Ο Σάντος ήταν μέρος της καθημερινότητάς μας για πολλά χρόνια. Στην ουσία, λοιπόν, τον ξέρουμε απ' έξω και ανακατωτά, ώστε να μπορούμε να τον κρίνουμε έξω από αυτό το πλαίσιο της σχέσης μας μαζί του. Υπάρχουν καλοπροαίρετοι, κακοπροαίρετοι, αυστηροί, πιθανόν και αδιάφοροι, υπάρχουν εκείνοι που τον κρίνουν με βάση την προσωπική γνωριμία τους ή κι εκείνοι που τον κρίνουν με βάση τα οπαδικά τους αισθήματα. Αντικειμενικοί, όμως, δεν υπάρχουν...

Με αυτό ως βάση, πάμε παρακάτω. Ο Φερνάντο Σάντος είχε την τύχη σε αυτή τη συνεργασία του με την Εθνική Πορτογαλίας να έχει μαζί του τον Κριστιάνο Ρονάλντο. Δεν είχαν πολλοί που πέρασαν από αυτόν τον πάγκο στο παρελθόν την τύχη του. Για να φτάσουμε σε τέτοιο μέγεθος, θα πρέπει ίσως να επιστρέψουμε στην εποχή του αείμνηστου Εουσέμπιο. Ο Κριστιάνο είναι και πολύ ξεχωριστός ποδοσφαιριστής και βέβαια, είναι και ηγέτης.

Και τα δύο, ακόμη και για εκείνους τους προπονητές που - και καλά - δεν τα πάνε καλά με τους ηγέτες, τους σταρ και τις ισχυρές προσωπικότητες, είναι ευλογία. Ο Σάντος την βρήκε στην Πορτογαλία. Με τη διαφορά ότι ο Ρονάλντο υπήρχε στην Εθνική Πορτογαλίας και χωρίς τον Φερνάντο. Ο Φερνάντο δεν υπήρχε χωρίς τον Ρονάλντο.

Ο Κριστιάνο έπαιξε για πρώτη φορά στην Εθνική Πορτογαλίας το 2003. Μέχρι τότε, για παράδειγμα στα προηγούμενα τρία Μουντιάλ, για την Εθνική Πορτογαλίας είχε γίνει το εξής. Το 2002 είχε αποκλειστεί από τους ομίλους. Το 1998 δεν είχε πάει. Το 1994, που μέχρι και η δική μας Εθνική των τότε εποχών είχε πάει, εκείνη και πάλι είχε αποκλειστεί.

Η Πορτογαλία του Ρονάλντο, λοιπόν, τι έκανε; Θα θυμάται κανείς, εμείς σίγουρα πολύ καλά, ότι στην πρώτη του μεγάλη διοργάνωση, στο Euro 2004, είχε χάσει τον τίτλο στο σπίτι του από την Ελλάδα μας. Στο Μουντιάλ 2006 είχε φτάσει στα ημιτελικά κι έμεινε εκτός τελικού από την Γαλλία. Στο Euro 2008 αποκλείστηκε στα προημιτελικά από την Γερμανία. Στο Μουντιάλ 2010 είχε φτάσει μέχρι τους "16" και έμεινε εκτός από την Ισπανία. Στο Euro 2012 και πάλι εκτός από την Ισπανία, στα ημιτελικά. Όμως, στο Μουντιάλ 2014 ήρθε ο αποκλεισμός από τους ομίλους, πίσω από τις ΗΠΑ!

Τότε, λοιπόν, λίγο αργότερα, ήρθε ο Φερνάντο Σάντος. Διότι μπορεί η Πορτογαλία του Ρονάλντο να είχε μεγαλώσει, αλλά και είχε βαλτώσει. Η τελευταία μεγάλη διοργάνωση το 2014, πριν τον Φερνάντο, ήταν η απόλυτη ένδειξη. Η πρώτη μαζί του, έφερε την Πορτογαλία στην κορυφή της Ευρώπης. Το δίκαιο και το άδικο, είναι θέμα του καθενός να το κρίνει. Πάντως, συνέβη. Αν, λοιπόν, με τον Ρονάλντο μεγάλωσε, με τον Φερνάντο αυτό το έδειξε κιόλας.

Γι' αυτό και η συμμετοχή του προπονητή σε αυτό το κατόρθωμα ήταν τόσο μεγάλη. Μεγαλύτερη απόδειξη δεν ήταν καν η κατάκτηση του Euro. Ήταν η προσδοκία που είχε και έχει δημιουργήσει στο φετινό Μουντιάλ. Το 1-1 με το Ιράν, που κυνηγούσε πρόκριση, συζητήθηκε περισσότερο από το 2-2 της Ισπανίας με το Μαρόκο, που δεν κυνηγούσε τίποτα. Και που προηγήθηκε δύο φορές. Και που ισοφαρίστηκε στο τέλος.

Θα έλεγε κανείς, στην υπερβολή του, ότι περισσότερο θα θεωρείτο και θα ήταν αποτυχία ένας ενδεχόμενος αποκλεισμός της Πορτογαλίας, τον οποίο πλησίασε κιόλας με την τεράστια ευκαιρία του Ιράν στο τέλος, παρά ένας αποκλεισμός της Ισπανίας. Είναι έτσι; Δεν έχει σημασία. Σημασία έχει ότι η Πορτογαλία πια έχει αλλάξει κατηγορία.

Ποροσεχτική η λέξη. Όχι επίπεδο. Διότι ποδοσφαιρικά δεν χαρίζει κάτι σπουδαίο ή απολαυστικό σε όσους την παρακολουθούν. Ακόμη και αν έχει τον Ρονάλντο, που μπορεί να κάνει απολαυστικά πράγματα. Κατηγορία στον παγκόσμιο χάρτη, όμως, έχει αλλάξει. Και το ζητούμενο ήταν αυτό. Εδώ και χρόνια ήταν αυτό. Ένας αποκλεισμός από την Ουρουγουάη, όσο καλή ομάδα και αν είναι (που είναι), θα είναι αποτυχία. Μια πρόκριση θα είναι επιτυχία, αλλά και μια φυσική εξέλιξη στην πορεία της Πορτογαλίας.

Για να γίνει αυτό, λοιπόν, η παρουσία του Σάντος ήταν καταλυτική. Θα το μπορούσε και χωρίς τον Ρονάλντο; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα. Πάντως, ο Ρονάλντο χωρίς τον Σάντος δεν το μπόρεσε...